PRP (Trombositten Zengin Plazma)’nın Yararı Nedir?
PRP, doku tamiri, dokunun iyileşmesini sağlayan, kemik gücünü arttıran ve hasarlı dokuyu tamir eden bir tedavi yöntemidir. PRP sıvısında trombositten zengin kan hücresi vardır. Bu kan hücresinin içerisinde büyüme faktörleri vardır. PRP yöntemi ile elde edilen trombositten zengin plazmaya eklenen ilaçla trombositler aktive edilir. Sonuç olarak PRP sıvısı kemik, kıkırdak gibi hücreleri uyararak o bölgedeki iyileşmeyi arttırır.
PRP Tedavisinin Hazırlanışı Nasıl Olmaktadır?
PRP tedavisinde hastadan damar yolu ile yaklaşık 54 ml kan alındıktan sonra erken pıhtılaşmayı (kanın katılaşması, topaklaşması) önlemek için 6 ml sitratla karıştırılır. Toplam 60 ml kan özel dizayn edilmiş tek kullanımlık tüpe konularak, sistem için uygun cihazda 15 dakika santrifüj (çok hızlı bir şekilde dönerek, ağırlıkları farklı olan maddeleri çökme yöntemiyle ayırmamızı sağlayan bir laboratuvar aletidir) edilir. Santrifüjü takiben trombositten zengin ( dokunun iyileşmesini sağlayan kan hücresi) 6 ml PRP sıvısı enjektöre çekilir ve uygun teknikle istenilen bölgeye uygulanır.
PRP (trombositten zengin plazma) hastadan alınan tam kanın santrifüj edilmesi sonucu kan hücrelerinden biri olan trombositten daha zengin plazma içeriğidir. PRP, tedavisi mevcut mevcut tedavilerin başarısız olunan durumlarda sık karşılaşılan kronik dirençli hastalıklarla umut vadeden yeni bir tedavi metotudur.
PRP Hangi Hastalıklarda Kullanılır?
Kas iskelet sistemi hastalıklarından olan osteoartrit (kireçlenme), kas ( kas yaralanması, kas yırtığı) ve tendon yaralanmaları (rotator tendon lezyonu;omuz manşeti iltihabı), ligaman (bağ) zedelenmeleri, entezopatiler (lateral epikondilit (tenisçi dirseği, aşil tendiniti (topuk ağrısını oluşturan aşil tendonunda ağrı), topuk dikeni ve plantar fasit (topuk kemiğini ayak parmaklarına bağlayan düz doku şeridi iltihabı ve buna bağlı ayak tabanında ağrı), patellar tendinit (diz önü ağrısı) gibi hastalıklarda ve spor yaralanması sonrasında (ön çapraz bağ yaralanması, diz medial kollateral ligaman yaralanması (diz iç bağ yaralanması); menisküs yaralanması,… kullanılmaktadır.
PRP Uygulaması Sonrası Dikkat Edilmesi Gereken Durumlar Nelerdir?
Enjeksiyon sonrası 24- 48 saat süre hastanın uygulanan bölgeye buz veya sıcak koyması önerilmektedir. Ağrı oluşumunu önlemek için asetaminofen veya narkotik analjezik ilaçlar kullanılabilirken NSAII 2- 4 hafta süresince kullanımı yasaklanmalıdır.
PRP tedavisi sonrası olabilecek yan etkiler nelerdir?
PRP uygulamasından sonrası uygulama yerinde 2- 7 gün sürebilen ağrı ve rahatsızlık hissi olabilmektedir. Ağrı oluştuğu zaman soğuk, elevasyon (iğne yaypılan yerin yüksekte tutulması), istirahat, parasetamol kullanımı önerilmektedir.
Ayrıca tüm enfeksiyonlarda da oluşabilen enfeksiyon riski, skar (nedbe) oluşumu ve kalsifikasyonlardır (kalsiyum birikimi).
PRP’nin Yapılmamasını Gereken Durumlar Nelerdir?
Trombositopeni ve anemi (kan hücrelerinin azalması), kanser varlığı, aktif enfeksiyonda (bir mikrobun bulaşması) yapılmamalıdır.
PRP Kaç Seans Uygulanmalıdır?
PRP uygulamasının kaç kez yapılması gerektiği konusunda kesin kanıtlar bulunmamakta olup seans sıklığı uygulayan doktor tarafından belirlenmektedir. Hastanın vereceği cevaba göre 2- 4 hafta aralarla uygulanabilmektedir. PRP enjeksiyonu sonrası 6- 8 hafta sonra yeni PRP enjeksiyonu açısından kontrol edilmelidir. Yapılan çalışmalarda PRP enjeksiyonu sonrası tedavi etkisinin 6-12 ay etkili olduğu gösterilmiştir.
PRP Enjeksiyonuna Ne Zaman Başlanmalıdır?
Hasta sporcu ise spor yaralanmasını takiben 1 hafta sonra ( 3 gün- 1hafta ) yapılmasının uygundur. Kronik dönemde ise hastanın diğer tedavilere ( fizik tedavi yöntemleri, ilaç tedavisi) yanıtsız olması (3-6 ay sürede) durumunda her dönemde yapılabilir.
PRP sonrası Egzersizlere Ne Zaman Başlanmalıdır?
PRP sonrasında 2 gün istirahat sonrası eklem hareket açıklığı egzersizlerine (eklemin hareket açıklığı sınırlarına kadar yapılan egzersiz) başlanabilir. Bu egzersizleri takiben germe egzersizleri verilmelidir. 3-7 gün içinde yürüme, yüzme gibi hafif aerobik egzersizlere başlanmalıdır. 2- 3 hafta içerisinde eksantrik güçlendirme egzersizleri ( kasın boyunu uzatarak yapılan kas güçlendirici egzersiz) programa dahil edilmektedir. Spora yönelik egzersiz ortalama 3- 4 hafta sonra verilmelidir. 4-6 haftalık egzersiz programı sonrası hastanın yapılacak kontrol muayenesinde ihtiyaç halinde ek enjeksiyonlar uygulanabilir.
PRP Enjeksiyona Sonrası Ne Kadar Süre Sonra Spora Dönüş Önerilmektedir?
Spora ortalama 4 hafta ( 2 hafta- 3 ay arasında değişebilmektedir) sonra dönüş önerilmektedir. Sporcularda PRP tedavisiyle spora dönüş diğer tedavilere kıyasla 2-3 hafta erken olmaktadır.
PRP Enjeksiyonu Sonrası Ne Kadar Süre Sonra Şikayetlerde Azalma Gerçekleşmektedir?
PRP enjeksiyonu sonrası ortalama 6 hafta içinde doku iyileşmesi gerçekleşmektedir. Şikayetlerde ve ağrıda azalma ise birkaç gün içinde gerçekleşmektedir.